Wychowanie dziecka to wiele trudnych momentów i trudnych decyzji, z którymi musi zmierzyć się rodzic. Gdy dziecko zachowuje się nieodpowiednio, rodzice muszą zareagować, jednak nie każdy wie, jak zrobić to odpowiednio, by nie wyrządzić dziecku krzywdy. Wielu rodziców zastanawia się czy karać dziecko, a jeśli już to jak powinna wyglądać kara dla dziecka za złe zachowanie. Wiadomym jest, że karanie dziecka powinno uczyć, a nie krzywdzić. Jednak jak karać dziecko za złe zachowanie, by działać jednocześnie skutecznie i nieszkodliwie dla jego psychiki?
Czy karać dziecko za złe zachowanie?
Gdy dziecko zaczyna zachowywać się nieodpowiednio, rodzice zaczynają zastanawiać się, czy karać dziecko za złe zachowanie. Karanie dziecka to jednak metoda wychowawcza, która powinna być stosowana w ostateczności. W pierwszej kolejności należy szukać przyczyn złego zachowania i próbować rozwiązać problem wraz z dzieckiem. Trzeba zastanowić się, dlaczego dziecko źle się zachowuje. Być może okazuje w ten sposób, że czuje się samotne, nie potrafi poradzić sobie z jakąś sytuacją, nie jest w stanie sprostać nowej rzeczy, jest mu smutno, nie radzi sobie z emocjami itp. Dzieci czasem mają problem z jasnym wyrażeniem tego, co dzieje się z nimi wewnątrz – stąd zachowanie, które rodzice często uważają za niestosowne i wymagające ukarania. Kara dla dziecka za złe zachowanie w tym przypadku to nie rozwiązanie, a dołożenie do problemu, z którym sobie dziecko nie radzi, kolejnego – kary, której nie rozumie.
Kara dla dziecka za złe zachowanie – jaka powinna być?
Mądre karanie dziecka pokazuje, że są granice, których przekraczać nie wolno, jednak tu ważna jest konsekwencja rodzica. Należy pamiętać, że kara dla dziecka za złe zachowanie powinna być przede wszystkim adekwatna do jego wieku oraz przewinienia. Naturalnym jest, że karanie trzylatka wyglądać będzie inaczej niż karanie dziecka starszego, np. 10-letniego. Niezależnie od wieku dziecka kara powinna być wcześniej zapowiedziana i wytłumaczona. Powiedz dziecku, że robi źle i wytłumacz dlaczego tak robi, a następnie zapowiedz, że jeśli niepożądane zachowanie się powtórzy, dziecko musi mieć świadomość, że otrzyma karę. Wychowanie polega na pokazywaniu dziecku konsekwencji jego działania – zarówno, gdy zachowuje się dobrze, jak również gdy zachowuje się źle. Jak karać dziecko? Najlepsza kara uczy. Jeśli dziecko zniszczyło swoją zabawkę, zaangażuj je do próby naprawy (np. sklejenie podartej w złości książeczki), jeśli sprawiło komuś przykrość, zaangażuj je do zadośćuczynienia (zrobienie dla kogoś czegoś miłego).
Karanie dziecka – czego nie robić?
Pamiętajmy również, że często niegrzeczne zachowanie to także próba testowania rodzica. Ustalane w domu reguły i granice są bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka i jego poczucia bezpieczeństwa, jednak jednocześnie naturalnym jest, że rosnące dziecko będzie próbować je przekraczać, sprawdzając, na ile może sobie pozwolić. Kara dla dziecka za złe zachowanie powinna być mądra, a nie krzywdząca. Absolutnie niedopuszczalna jest agresja – zarówno fizyczna, jak również psychiczna. Karą nie może być bicie, krytykowanie, ośmieszanie czy poniżanie, ponieważ tego typu zachowania nie rozwiązują problemu, ale go nawarstwiają, przez co odbijają się na psychice dziecka.