
Autyzm to temat, który wciąż budzi wiele emocji i pytań u rodziców. Czy moje dziecko rozwija się prawidłowo? Czy to normalne, że jeszcze nie mówi? Dlaczego nie reaguje na swoje imię? Choć każde dziecko rozwija się w swoim tempie, warto zwrócić uwagę na pewne sygnały, które mogą wskazywać na spektrum autyzmu. Im wcześniej rodzice dostrzegą ewentualne objawy, tym szybciej można podjąć odpowiednie działania wspierające rozwój dziecka.
Co to jest autyzm?
Autyzm to zaburzenie rozwoju, które wpływa na sposób, w jaki dziecko komunikuje się, wchodzi w interakcje społeczne i odbiera świat. Jest to spektrum, co oznacza, że objawy mogą być bardzo różnorodne – u jednych dzieci subtelne, u innych bardziej wyraźne. Pierwsze oznaki autyzmu mogą pojawić się już w niemowlęctwie, ale często są zauważane dopiero po pierwszym roku życia.
Najczęstsze wczesne objawy autyzmu
Nie każde dziecko z autyzmem przejawia wszystkie objawy, ale jeśli któreś z poniższych zachowań występuje regularnie i utrzymuje się przez dłuższy czas, warto skonsultować się ze specjalistą.
1. Brak lub ograniczony kontakt wzrokowy
Noworodki i niemowlęta zazwyczaj lubią patrzeć na twarze bliskich osób. Jeśli dziecko unika kontaktu wzrokowego, nie patrzy na rodziców podczas karmienia czy zabawy, może to być wczesnym sygnałem.
2. Brak reakcji na imię
Zwykle dzieci reagują na swoje imię już około 6-9 miesiąca życia. Jeśli po skończeniu pierwszego roku życia maluch nadal nie zwraca uwagi, gdy ktoś go woła, warto to skonsultować.
3. Opóźniony rozwój mowy lub brak prób komunikacji
Większość dzieci zaczyna gaworzyć w pierwszych miesiącach życia, a około roku wypowiada pierwsze słowa. Jeśli dziecko w wieku 12-18 miesięcy nie używa gestów (np. wskazywania palcem) ani nie próbuje naśladować dźwięków, może to być istotny objaw.
4. Nietypowe reakcje na bodźce
Niektóre dzieci z autyzmem mogą być wyjątkowo wrażliwe na dźwięki, światło czy dotyk. Mogą też mieć trudności z tolerowaniem pewnych tekstur ubrań lub jedzenia.
5. Powtarzalne ruchy i zachowania
Machanie rękami, kręcenie się w kółko, układanie zabawek w określony sposób – jeśli dziecko często wykonuje takie ruchy i wydaje się „zamknięte” w swoim świecie, może to być jeden z objawów autyzmu.
6. Brak zainteresowania innymi dziećmi i zabawą społeczną
Dzieci zazwyczaj uwielbiają naśladować dorosłych i bawić się w interaktywne gry, np. „A kuku!”. Jeśli maluch nie wykazuje zainteresowania innymi dziećmi lub nie próbuje naśladować gestów i mimiki, warto zwrócić na to uwagę.
7. Przywiązanie do rutyny i trudności z adaptacją
Dzieci w spektrum autyzmu często czują się bezpiecznie w przewidywalnym otoczeniu i mogą reagować silnym stresem na zmiany, takie jak nowa trasa spaceru, inne jedzenie czy nieznane sytuacje.
Kiedy zgłosić się do specjalisty?
Jeśli zauważysz kilka z tych objawów u swojego dziecka, nie oznacza to od razu autyzmu! Każde dziecko rozwija się inaczej, a niektóre zachowania mogą być przejściowe. Jednak jeśli masz wątpliwości, warto skonsultować się z pediatrą lub specjalistą w zakresie rozwoju dziecięcego. Wczesna diagnoza pozwala na wdrożenie terapii, która może znacząco poprawić funkcjonowanie dziecka w przyszłości.
Jak wspierać dziecko z podejrzeniem autyzmu?
Rodzice odgrywają kluczową rolę w rozwoju swojego dziecka. Oto kilka wskazówek, jak wspierać malucha:
-
Obserwuj i reaguj – jeśli zauważysz trudności w komunikacji, staraj się jak najwięcej mówić do dziecka i angażować je w interakcje.
-
Zabawy sensoryczne – niektóre dzieci dobrze reagują na zabawy z różnymi fakturami, dźwiękami i kolorami, co pomaga im lepiej poznawać świat.
-
Rutyna i przewidywalność – staraj się wprowadzać stałe schematy dnia, które mogą dać dziecku poczucie bezpieczeństwa.
-
Wsparcie specjalistyczne – terapia logopedyczna, integracja sensoryczna czy terapia behawioralna mogą pomóc dziecku rozwijać umiejętności społeczne i komunikacyjne.
Podsumowanie
Rozwój każdego dziecka jest inny, ale wczesna obserwacja i szybka reakcja na niepokojące sygnały mogą mieć ogromne znaczenie. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem – nawet jeśli okaże się, że wszystko jest w porządku, będziesz mieć pewność, że zrobiłeś wszystko, co najlepsze dla swojego malucha.
Serdecznie zapraszamy na nasz kanał YouTube LULANKO, na którym odnajdziesz muzykę, szumy odraz wszystko co potrzebne do usypiania dzieci i nie tylko! Zachęcamy również do przeczytania poprzedniego artykułu: Muzyka dla dziecka – jak wybrać najlepsze melodie dla malucha?