Dziecięca depresja to ciężki temat, jednak jak najbardziej realny, dlatego warto już wcześniej wiedzieć, co zrobić w przypadku podejrzeń tej choroby. Objawy depresji u dzieci często bywają lekceważone, czy też mylone z trudnym wiekiem bądź chwilowymi humorami, jednak brak pomocy na czas może mieć tragiczne skutki. Depresja u dzieci szybko może się pogłębiać, a nawet w poważnych przypadkach prowadzić do myśli czy prób samobójczych. Rodzice powinni więc bacznie obserwować swoją pociechę i reagować na wszelkie zmiany w jej zachowaniu. Jakie są przyczyny tego, że pojawia się depresja u dziecka? Kiedy rodzic może podejrzewać, że dziecko z depresją sobie nie radzi? Na pytania te odpowiemy w poniższym artykule.
Depresja u dziecka – przyczyny
Choć o depresji zazwyczaj mówimy w kontekście osób dorosłych, druzgocącym faktem jest, że choroba ta coraz częściej dotyka również nastolatków i dzieci. Staje się nie tylko przyczyną wycofania dziecka i jego problemów w kontaktach społecznych, domu czy szkole, ale wręcz prowadzić może (co wcale nie jest rzadkością) do myśli bądź prób samobójczych. Depresja dziecięca to problem często bagatelizowany, tymczasem brak wdrożenia pomocy na czas może być tragiczny w skutkach. Przyczyn dolegliwości może być wiele. Niewątpliwie występują tu czasem czynniki niezależne od człowieka, w tym predyspozycje genetyczne lub pewne zaburzenia neuroprzekaźnictwa mózgowego, jednak pamiętać należy również o czynnikach psychogennych i trudnej sytuacji życiowej, które również mogą przyczynić się do tego, że wystąpi depresja u dziecka. Choroba nie wybiera wieku, nie patrzy na status materialny czy płeć. Może dotknąć każdego, tym bardziej należy mieć się na baczności i reagować na zmiany zachowania wśród najbliższych.
Oczywiście są pewne czynniki, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. Depresji dziecięcej sprzyja niska samoocena, niska odporność na stres, wysokie wymagania w domu czy szkole, którym dziecko nie jest w stanie sprostać, brak wsparcia od najbliższych, wykluczenie z grupy rówieśniczej, czy też problemy w kontaktach społecznych. Niebagatelną rolę, gdy w grę wchodzi dziecięca depresja, odgrywają także czynniki środowiskowe, w tym problemy w rodzinie, stresujące wydarzenia z życia, traumatyczne doznania, przemoc fizyczna lub psychiczna itd.
Jakie mogą być objawy depresji u dzieci?
Depresja u dziecka objawiać może się na wiele sposobów. Niejednokrotnie dziecko z depresją odbierane bywa przez swoje otoczenie jako wycofane, nieśmiałe, przygnębione, apatyczne, leniwe, czy też agresywne lub niegrzeczne. Dziecięca depresja objawia się często drażliwością i wahaniami nastrojów, wybuchami złości, frustracji czy płaczu, nadmierną reakcją na krytykę, zniechęceniem, a także brakiem zainteresowań wcześniej lubianymi zabawami czy lekcjami. Wystąpić może również lęk separacyjny, problemy z koncentracją i zapamiętywaniem, działania impulsywne lub wręcz autodestrukcyjne, a także negatywne myślenie i mówienie o sobie („i tak mi się nie uda”, „nikt mnie nie lubi”).
Pociecha, która nie radzi sobie ze swoimi emocjami, może również doświadczać dolegliwości somatycznych. Depresja u dzieci objawiać może się zatem jako „bezpodstawne” bóle brzucha lub głowy czy zaburzenia apetytu, ponadto nie jest wykluczone wystąpienie problemu nocnego moczenia łóżka oraz problemów ze snem (bezsenność, nadmierna senność). Przy depresji dziecko może również uciekać w świat gier bądź rzeczywistość online, unikając tej realnej, ponadto na chorobę wskazywać może także nadmierny perfekcjonizm i krytycyzm wobec siebie.
Dziecko z depresją – jak mu pomóc?
Objawy depresji u dzieci pod żadnym pozorem nie powinny być lekceważone. Już dorosłym ciężko samodzielnie poradzić sobie czasem z emocjami, tym bardziej psychika dziecka wymaga wsparcia.
Dziecięca depresja jest chorobą – nie wystarczy tu poklepanie po ramieniu i słowa „weź się w garść”. Z dzieckiem należy zgłosić się do lekarza, by ten zadecydował o dalszych krokach walki z problemem. Wizyta z dzieckiem u psychologa nie jest powodem do wstydu – wstydzić powinien się opiekun, który nie zapewni swojemu dziecku wsparcia, gdy ono tego najbardziej potrzebuje.
Zazwyczaj stawia się na psychoterapię, a gdy to nie okaże się wystarczające, niezbędne może okazać się wdrożenie farmakoterapii. Depresja u dziecka wymaga również wsparcia najbliższego otoczenia. Z tego powodu często wykonuje się nie tylko terapię indywidualną, ale również rodzinną. Sesje z psychoterapeutą mają za zadanie pomóc dziecku w zrozumieniu swojego problemu i nazwaniu swoich uczuć, a także w radzeniu sobie ze swoimi emocjami. To ważne nie tylko po to, by wyjść z depresji, ale również po to, by zredukować ryzyko powrotu choroby w przyszłości.
Serdecznie polecamy, nasz poprzedni artykuł: Co robić, gdy dziecko się boi? Sposoby na uspokojenie nerwów dziecka oraz kanał na Youtube.
Zapraszamy również do przeczytania artykułu o depresji na naszej stronie: Golden Sunset.